Umai & Pipuih Mukah

KELISEH
Keliseh? Keliseh merupakan satu lagi makanan tradisional masyarakat melanau. Tapi tidak pasti adakah masyarakat melanau selain melanau Mukah kenal akan keliseh. Keliseh merupakan gaulan sagu dengan kuah kari ikan. Kari ayam tidak pasti lagi kerana secara tradisinya kuah kari ikan sahaja yang sesuai dibuat keliseh. Macam biasalah, ikan semestinya ikan segar.
Biasanya keliseh dimakan pada waktu makan tengah hari kerana cuaca panas ditambah lagi dengan kari yang pedas pastinya pemakannya menjadi sihat kerana mampu mengeluarkan peluh walaupun sedang makan. 2 in 1 la. Kata orang tua-tua, makan keliseh sorang-sorang tidak ada kick tapi makan ramai mesti keliseh itu tidak cukup. Sedap tu.

Bahan-bahan:

1 Sagu (ikut suka anda la, kalau peserta makan tu ramai banyaklah. Kalau tidak ramai cukup lah semangkuk sagu ataupun sebungkus sagu)

2 Kuah Kari Ikan (anda boleh menyediakan keliseh selepas anda siap memasak kari ikan. Pastikan kuah kari banyak kerana kuah yang banyak diperlukan kerana sagu menyerap kuah tadi. Ikan pula terpulang kepada anda samaada ingin makan ikan apa. Pasti ikan segar)

Cara penyediaan:
Apabila kari ikan anda mendidih, tuangkan kuah kari tadi kedalam mangkuk sagu. Pastikan anda memastikan tiada kawasan sagu yang kering(kuah kari yang banyak amat diperlukan di sini). Keliseh anda sedia untuk dihidangkan. Betapa mudahnya menyediakan keliseh. Cuba sekali pasti nak cuba lagi. Keliseh juga amat menyelerakan jika kari anda pedas dan sagu anda ranggup. Bagaimana resepi masyarakat melanau yang anda ketahui sekarang? Semuanya mudah-mudah sahaja. Tetapi ada juga makanan melanau yang rumit dan memerlukan kesabaran yang tinggi. Tapi rasanya pun boleh juga. Selamat mencuba.

PIPUIH
HAh? Apa lagi ini? Adakah satu jenis lagi santapan masyarakat melanau? YA. Pipuih merupakan salah satu makanan melanau yang hampir-hampir masyarakat melanau sendiri tidak mengenalinya. Kesian pipuih ni. Pipiuh merupakan makanan masyarakat melanau pada musim sejuk. Eh. Musim menggelang balau(Mengguling keratan batang pohon rumbia). Musim tengkujuh la. Pada musin ini, biasanya orang melanau akan ke hutan untuk menebang pohon rumbia. Antara sebab masyarakat melanau menebang rumbia pada musim tengkujuh ialah laut bergelora dan air banjir dan menengelamkan kawasan paya air tawar. Apabila air bah tadi besar maka, kerja-kerja menebang, memotong, mengguling dan mengilir(istilah melanau yang merujuk kepada kerja-kerja manghantar balau ke kilang atau ke kampung) menjadi lebih mudah. Secara saintifiknya arus yang deras dan daya apungan air menjadikan balau mudah diuruskan berbanding pada musin panas yang pastinya air sungai cetek dan panas.
Pipuih sebenarnya sejenis lagi makanan laut masyarakat melanau. Pipuih dibuat pada musim panas dan dimakan pada musim sejuk. Pipuih seperti menyimpan ikan untuk musim sejuk tetapi tidak seperti ikan masin atau ikan kering mahupun kasam ikan yang masih menampakkan ikan yang disimpan. Pipiuh merupakan ikan Bebulan(sejenis ikan yang banyak tulang)dalam bahasa malayu saya tidak pasti apakah nama ikan ini dan dalam bahasa saintifik belum dapat saya pastikan lagi. Bagaimana ikan yang banyak tulang tadi menjadi tidak bertulang?
Cara membuat Pipuih:

1 Ikan Bebulan dipanggang sehingga masak. Untuk memastikan ikan tadi masak ialah apabila ikan itukelihatan sudah kekeringan.

2 Ikan tadi akan dipisahkan dengan tulang temulangnya. Biasanya kerja-kerja memilih isi dan tulang ini amat rumit. Hal ini kerana banyak tulang-tulang yang halus dan tajam. Walaupun pada suatu ketika anda melihat isi-isi ikan tadi tidak ada tulang, anda hanya perlu menggocangkan bekas isi ikan tadi dan tulang-tulang halus pastinya akan kelihatan.

3 Sesudah selesai acara saringan memilih tulang dalam isi, isi tadi akan di masukkan kedalam bekas iaitu daun nipah atau pun sejenis lagi daun yang terdapat dihutan untuk membungkusnya.

4 Kemudian, pipuih tadi akan dipaggang semula sehingga kelihatan kering sekering-keringnya.

5 Simpan di tempat kering.

Oleh kerana pipuih amat rumit disediakan, hanya golongan veteran sahaja yang rajin membuatnya kerana pengalaman dan kesabaran yang ada pada mereka merupakan aset penting bagi memastikan pipuih anda tidak bertulang dan enak dimakan pada musim sejuk nanti.